Goreccy herbu Dolega z Krzywinia


Idź do treści

- pochodzenie 1


Herb Dołęga



Nazwa herbu pochodzi od nazwy imionowej lub zawołania "do grodu". możliwe także pochodzenie od słowa "dołęka" czyli: moc, siła, gwałt, przemoc. Piekosińki podaje ten herb ze srebrną bordiurą. Bordiura to skraj tarczy herbowej, ok 1/5 - 1/6 i wygląda jak tarcza w tarczy. Jest to rodzaj oznaczania szczególnie cenionego lennika, godnego zaufania. Bordiura heraldyczna – figura heraldyczna w postaci prostego lub ozdobnego pasa wzdłuż krawędzi tarczy herbowej, często ozdobionego dodatkowo małymi godłami heraldycznymi. Stosowana głównie w heraldyce szkockiej, także w brytyjskiej, francuskiej, hiszpańskiej i portugalskiej. W polskiej heraldyce stosowana rzadko. Prawdopodobnie herb Janina był pierwotnie tarczą z zastosowaną czerwoną bordiurą. Występuje również w herbach miejskich (Herb Szydłowca). Pierwsza wzmianka o herbie Dołęga pochodzi z 1402 r. (Potkański - Zapiski herbowe). Najstarszy wizerunek z 1345 r. (pieczęć Myśliborza sędziego dobrzyńskiego). W wyniku unii horodelskiej w 1413 r. herb ten został przeniesiony na Litwę.





Goreccy vel. Góreccy h. Dołęga



Jan Długosz w swoim dziele pt. „Insignia seu clenodia incliti Regni Poloniae” w ARMA BARONUM REGNI POLONIE pod numerem 25 dotyczącym herbu Dołęga podaje, że ród Dołęgów wyszedł z domu Jastrzębców. (DOLANGA - ex familia Accipitrum derivata, babatum transversale album, in summitate cruce, in anteriori parte sagitta ornatum defert). Najstarszym gniazdem Dołęgów Goreckich były Kujawy (Granica Kujaw przebiega na lewym brzegu Wisły, od ujścia Skrwy na południu, po ujście Wdy na północy. Dalej na zachód do Koronowa i Nakła po Pakość do linii Noteci. Tam skręca na zachód od tej rzeki, biegnie przez jezioro Trląg, zataczając łuk przecina lasy strzelneńskie, dochodzi do jeziora Skulskiego i górną Notecią biegnie dalej obejmując jezioro Brdowskie, Chodecz i Lubień, aby dojść poprzez Skrwę do Wisły).




fot. Kujawy


Wg. herbarza Seweryna Uruskiego zatytułowanego „Rodzina” już w XV wieku Goreccy licznie rozrodzeni przenieśli się do Wielkopolski, na Litwę, Mazowsze oraz do południowych prowincji Rzeczypospolitej. Wg. Paprockiego Goreccy pochodzą z pod Szadku w województwie sieradzkim, gdzie znajduje się lub znajdowała wieś o nazwie Górka. Pierwszymi znanymi Goreckimi są: Włodek z Górki pod Szadkiem, zapisany w 1424 r. podczas prowadzenia swoich spraw w Sieradzu oraz Piotr z Górki – Gorecki, - syn Włodka, który procesuje się z Kobierzyckim w roku 1450. Goreccy pisali się również z Galewic – wsi w województwie sieradzkim (29 km na północny - wschód od Wielunia).




fot. Goreccy wychodzą z pod Szadku wg. Paprockiego



Pobyt Goreckich w Galewicach zapisany jest w r. 1559 (wzm. o Tomaszu Goreckim) dalej w r. 1570 (wymieniany jest Kacper Gorecki – syn wcześniej wspomnianego Tomasza) oraz w roku 1711 (wzmiankowany Bolesław Gorecki – dworzanin królewski, major regimentu przybocznego króla Augusta II – syn dziedzica Galewic Jana Góreckiego). Galewice są więc rodzinną wsią Goreckich trzymaną przez nich na pewno przez 152 lata. Pokrewieństwo Goreckich z Galewic z Goreckimi z Góreczek, Borzęciczek i Górki Kaczkowskiej jest niemal pewne. Rodzina pojawia się w Księgach Grodzkich i Ziemskich z Kalisza w Inskrypcjach z XVI-tego wieku pod numerami: 4018 (Nr. 36) 1570 Kasper Gorecki, s. o. Tomasza G. z Galewic, kwit. Stanisława Zarembę z Kalinowy z ran zadanych przez sługi jego (p. 449), dalej 4073 (Nr. 36) 1570 Jan Gorecki i Dorota Grabowska małż. winni 110 zł. Wojciechowi Parzynczewskiemu (p. 804). Póżniej pojawia się zapiska w tych samych księgach lecz w inskrypcjach z XVII/XVIII wiek: 1904 (Nr. 140) 1681 kiedy to Jan Parzynczewski, syn Wawrzyńca Parzynczewskiego z Marii Goreckiej 1-o voto zrodzony, nabywca praw od matki kwituje Stefana Goreckiego, syna Jana, dziedzica wsi Goreczki w p. pyzdr. z 500 zł. przez Jana Góreckiego matce zezn. 1663 zapis (f. 236)



fot. Galewice – wieś trzymana przez Goreckich w latach (1559-1711)




Wg. Bonieckiego wymieniającego w swoim herbarzu linie litewskie Goreckich zalicza się do tego domu Rocha Góreckiego, posiadacza Wierzbowiec na Podolu 1565 r. (Jabł.). Syn jego Stanisław; rotmistrz królewski, poległ przy zdobyciu Smoleńska. Dzieci jego, z których znane nam są trzy córki: Anna, Katarzyna i Elżbieta, otrzymały tenże Wierzbowiec w dożywocie 1613 r. (M. 155 f. 179). Roch oprócz syna Stanisława, miał i córki: Elżbietę i Katarzynę, żyjące 1596 r. (Wyr. Lub. 64 f. 59). Anna, zamężna Rudnicka 1580 r. (Gr. Szadk.). Grzegorz sprzedał Zaleskiemu część Piotrach 1630 r. Mikołaj 1632 r., a Barbara Zbierzchowska 1637 r. kwitowała Zaleskiego (A. Sieradz.). Prawdopodobnie do domu tego należą; Wacław, pisarz grodzki kruszwicki, zabezpieczył on 1556 r. posag żonie, Annie z Mokrskich (M. 87 f. 322). Stanisław, syn Wacława, wydzierżawił Starczewo Sierakowskiemu 1577 r., Sebastian, brat jego, kwitował Kiełczewskiego 1591 r. Andrzej, syn Stanisława, zeznał oblig na [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] Wojciecha 1606 roku (Gr. Przed. 25 f. 484; 39 f. 289 i 53 f. 377). Bartłomiej, łowczy sieradzki, przeniósł się na Litwę, gdzie nabył dobra w powiecie słonimskim i wołkowyskim i spisał testament 1584 r. Potomkowie jego wywiedli się ze szlachectwa w końcu XVIII-go wieku w Witebsku (Herb. Witebski). Piotr Gorecki 1575 roku, Tomasz 1640 roku, w ziemi chełmskiej (Akta XIX i XX). Michał Stanisław, pisarz grodzki chełmski i Wojciech Antoni podpisali z ziemię chełmską, obiór Augusta II-go. Bernard 1770 r., a Ignacy 1776 r., regenci ziemscy nowogrodzcy. Walenty, skarbnik lidzki 1777 r., a podstarości 1787 r., w końcu Wojski wileński 1791 r., z synami: Mikołajem Antonim i Rajmundem Józefem, syn Kaspra, wnuk Stanisława Michała, sędziego grodzkiego (chełmskiego), dziedzica dóbr Andrzejów, w ziemi chełmskiej 1711 r., dowiódł pochodzenia swego szlacheckiego przed Deputacją Wywodową Wileńską 1800 r. Tenże Walenty, regent ziemski nowogrodzki, syn Kaspra i Marianny z Rusinowskich, pokwitowany przez Dzieszkowskiego 1771 r. (DW. 89 f. 459). Antoni, syn Walentego z Reutówny, ur. 1787 r., oficer b. wojsk polskich i francuskich, kawaler Legii Honorowej, poeta, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, zmarł 1861 r. Z żony, Weroniki z Eydziatowiczów, synowie jego: Ludwik, zginął na Kaukazie i Tadeusz, ur. 1825 r., zmarł 1868 r., ożeniony z Marią Mickiewiczówną, córką Adama, z której dzieci: Ludwik, okulista, Adam, zmarły 1890 roku i Helena Józefowa Modlińska, zmarła 1884 r. Józef, chorąży bracławski, zmarły przed 1719 r., miał dwie żony: Barbarę Mojecką i Ewę ze Stanwicz Kreczykównę, której zabezpieczył 15,000 florenów w 1717 r. (Gr. Krak.). Z pierwszej żony miał córki: Teresę, za Wacławem Janem Iskrą, chorążym pancernym, Charytatę - zakonnicę, Rozalię, Barbarę, Jadwigę i syna Stefana. Z drugiej - syna Józefa, komornika bydgoskiego, po którym z Maksymilianny N., syn Ignacy, dowiódł szlachectwa 1797 r. w Wydziale Stanów we Lwowie i z Barbary Lewieckiej, zostawił Jana, Andrzeja i Katarzynę. Wylegitymowali się ze szlachectwa w Królestwie: w 1842 r. Walenty, syn Franciszka i Marianny ze Złotnickich, [nieznany ojciec poniższego rodzeństwa] wnuk Józefa, właściciela 1780 r. Kaczkowa w woj. gnieźnieńskim, które to dobra nabył od brata Michała. W 1844 r. Aleksander, syn Ignacego i Petronelli z Osieckich, wnuk Józefa właściciela 1773 r. Koszut. W 1848 r. Walenty, syn Andrzeja i Marianny z Ostaszewskich, wnuk Łukasza (Akta b. Her.). W Tekach Dworzaczka zapisana jest 155 letnia historia odłamu rodziny Goreckich, siedzącego w Wielkopolsce już pod koniec XV w. Rodzina ta osiadła w górkach w pow. gostyńskim i dzierżyła wsie: Kaczagórka (zapisywana także jako Górka Kaczkowska, Kaczkowa Górka lub Kacza Górka), Borzęciczki, Góreczki oraz Gałązki, położone pomiędzy Gostyniem i Borkiem Wielkopolskim oraz Koźminem Wlkp.




fot. miejscowości trzymane przez Goreckich w Wielkopolsce




Pierwszym wymienianym dziedzicem Kaczkowej Górki jest Jan Gorecki wraz z żoną Anną w roku 1487 oraz 1512. Dalej odnajdujemy zapiski o trzech braciach prawdopodobnie synach Jana: Piotrze (Gałązki r. 1517 i Górka Kaczkowska r. 1531), Wojciechu i jego żonie Małgorzacie Tarnowskiej (Górka Kaczkowska lata: 1524, 1528, 1531, 1539, 1540) oraz Tomaszu (Górka Kaczkowska 1524 r., Gałązki 1552 r., Galewice 1559 r.) Goreckich. W roku 1570 wzmiankowany jest Kacper Gorecki – syn Tomasza Goreckiego z Galewic. Następnie pojawiają się zapisy o Piotrze Goreckim i jego żonie Katarzynie Kalińskiej (Górka Kaczkowska 1558 i 1570 r.) oraz jego rodzeństwie: Agnieszce, Dorocie, Macieju (1555 r., 1565 r. - Gr. Gostyń.), Jerzym oraz Andrzeju (Kaczkowa Górka 1552 r.) Goreckich. Kolejne zapiski dotyczą Marcina Goreckiego oraz jego dzieci: Kacpra (Borzęciczki 1586 r., Górka Kaczkowska 1588 r.), Jana i jego żony Heleny Pożarowskiej (Góreczki lata: 1581, 1583, 1584, 1587, 1588, 1595, 1609), Anny oraz Elżbiety Goreckich. W 1578 r. pojawia się Walenty Gorecki – właściciel wsi Góreczki. Ma on trzech synów: Stanisława (wzm. Góreczki 1611 r., 1614 r.), Wacława (wzm. Górka Kaczkowska 1595 r.) oraz Walentego – żonatego z Katarzyną Pigłowską (wzm. Góreczki 1588 r., 1594 r., 1608 r. rozgranicza Górkę Małą od Borzęciczek). Walenty i Katarzyna mają synów: Jana żonatego z Anną Łubowiecką (wzm. Góreczki 1626 r.) oraz Marcina (wzm. Góreczki 1642 r.). Do Goreckich z Górek w gostyńskim Boniecki dodaje także Jana Goreckiego (wzm. 1544 r.) wraz z dziećmi: córką Jadwigą i jej mężem Marcinem Babskim, synem Wojciechem, Bartłomiejem oraz córką Dorotą (wzm. 1555 r.) Goreckimi oraz Władysława Goreckiego żonatego z Marianną Hejdebrek i ich córkę Felicjannę Gorecką z mężem Janem Mirosławskim (1727 r. Zap.Gr.Kruszw.). Rzeczą znamienną jest powtarzanie się w tej rodzinie imion takich jak Walenty, Kacper, Marcin oraz Jan. Wszystkie te imiona występują w rodzinie Goreckich z Krzywinia począwszy od Walentego (wzm. 1787 r.). Adam Boniecki wymieniając Goreckich z górek w gostyńskim nie wspomina jakiego są herbu. Pisze on także, że: „Jest kilka domów tego nazwiska, a różnych herbów, trudność więc jest wielka nie tylko wykryć, z której Górki, który dom pochodzi ale nadto, do których z tych domów zaliczać napotkanych w aktach Goreckich. Wszystkich więc noszących to nazwisko, co do których nie ma pewności, jakiego są herbu, zamieszczam pod jedną rubryką”. Rubryka ta to: Gorecki (także: Górecki) i odnośnik, że pisali się z Górek. Porównując jeszcze herbarz Seweryna Uruskiego ze wzmianką Bonieckiego dotyczącą Goreckich z Górek w gostyńskim można zauważyć, że niektórych Goreckich Uruski przypisuje do Jastrzębców np. znany jest w 1723 r. burgrabia grodzki gostyński - Władysław Gorecki żonaty z Marianną Hejdebrekówną. Biorąc także pod uwagę przekaz ustny Henryka Góreckiego (1911-1988), który wspominał, że Franciszek i Marianna z d. Ściernicka oraz Marcin i Julianna z d. Biziel byli krewnymi Mikołaja Antoniego Góreckiego (1787-1861) oficera wojsk polskich oraz jego syna Tedeusza żonatego z Marią Mickiewicz – córką Adama, a także fakt, że ojciec Mikołaja Antoniego – Walenty Gorecki dowiódł szlachectwa przed Deputacją Wywodową Wileńską w roku 1800 i pieczętował się herbem Dołęga, wnioskować należy, że rodzina Walentego i Katarzyny Góreckich wzmiankowanych w Krzywiniu w 1787r., pieczętowała się wcześniej także tym herbem. Nie wiemy czy Walenty Gorecki pojawia się w Krzywiniu z żoną Katarzyną jako przedstawiciel mieszczaństwa i rzemieślnik czy jako posiadacz majątku ziemskiego. W dniu 6.01.1789r. w tutejszym kościele parafialnym p.w. św. Mikołaja Biskupa zapisany jest w księdze urodzeń chrzest Kacpra Góreckiego (Gasparus Gorecki). Rodzicami Kacpra są Walenty oraz Katarzyna Goreccy. To właśnie od nich wychodzi linia Góreckich - krzywińskich zamieszkująca od XVIII wieku w Krzywiniu, a następnie w Jerce i później w Mosinie. Kacper żonaty z Ludwiką Sękulską (ślub 30.V.1813 r.- Kriewen) jest rzemieślnikiem (molitor - młynarz), ojcem ośmiorga dzieci: Józefa, Tadeusza, Magdaleny, Franciszka, Michała, Justyny, Ignacego oraz Wacława. Umiera 9.X.1849 r. w Krzywiniu. Po Kacprze w linii prostej - syn Franciszek Gorecki (ur. 1.X.1814 r. zm. 6.IV.1862 r.) z żoną Marianną Ściernicką, a po Franciszku jego syn - Marcin Górecki (1849-1934) z żoną Julianną Biziel z Osiecznej. Po Marcinie: Rozalia, Stanisław, Anna (1876-1945) z mężem Ludwikiem Masłowskim (1875-1956) - oboje pochowani w Miłosławiu, Józef, Maria, Władysław z żoną Walerią z Masłowskich, Jan, Leon, Florentyna oraz nasz pradziad - Franciszek (30.IX.1879 r. - 18.VIII.1965 r.) z żoną 1.voto Marianną z Turkiewiczów, 2.voto Heleną Grzesińską. Z pierwszej żony Franciszka Góreckiego - Marianny następujące dzieci: Henryk (1911-1988) z żoną Janiną z Kurków (1922-1997), Wacław (1914-1993) z żoną Ireną Pańczak (1922-2008), Zenon (1907-1950) z żoną Janiną z Masłowskich (1909-2008) oraz Janina (1909-1996) z mężem Edmundem Adamskim (1902-1995) Góreccy. Z opracowania przeczytanego na zjeździe rodziny Góreckich w 1994 r. wynika, że 30.XII.1918 roku Jan Górecki – Gospodarczy Podoficer Powstańczej Kompanii Krzywińskiej wraz ze swoimi braćmi Leonem i Franciszkiem brali udział w walkach pod Wolsztynem i Osieczną podczas Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, w którym uczestniczyło około 200 000 Wielkopolan. Góreccy krzewili polskość na przełomie XIX i XX wieku, kiedy to rodzina udzielała się w różnego rodzaju organizacjach. Jedną z nich było Kurkowe Bractwo Strzeleckie istniejące w Krzywiniu od 1857 do 1947 roku. Jan Górecki pełnił w bractwie funkcję zastępcy prezesa. Jego synowie Jan, Józef oraz Franciszek byli już prezesami. Bractwo zlikwidowano w 1947 roku.




Regiony oraz miejscowości zamieszkiwane przez Goreckich


Kujawy, Górka k. Szadku w woj. sieradzkim, Galewice k. Wielunia, Góra Kaczkowska, Gałązki, Borzęciczki, Góreczki, Gostyń, Krzywiń, Jerka, Bielewo, Mosina oraz Poznań Na klepsydrze pradziadka Marcina Góreckiego znajdują się także miejscowości: Leszno, Poniec i Miłosław


Góreccy h. Dołęga vs. Masłowscy h. Samson


Pierwszy wspólny ślad dotyczący znajomości obu naszych rodzin odnajdujemy w archiwach przy miejscowości Galewice koło Wielunia. Wg. Sławomira Leitgebera przedstawicielem VI pokolenia Masłowskich jest Zygmunt - właściciel Masłowic, Małyszyna i Stawku (1547r.), Okalewa (1550r.), występujący w grodzie wieluńskim, gdzie prowadzi sprawy majątkowe z Dobrogostem Potworowskim (1556 r.). oraz właściciel części Masłowic także w 1557r. Umiera przed 1580 rokiem. W 1563 r. tenże Zygmunt Masłowski kupuje część wsi Galewice w wieluńskim od Jakuba Mieszkowskiego (P. 1397 k. 230; Py. 179 k. 224v). Trzy lata wcześniej w 1559 r. Tomasz Gorecki płaci dług za Galewice w powiecie wieluńskim Jadwidze Kwiatkowskiej. Jedenaście lat później w 1570 r. odnajdujemy wzmiankę o Kacprze Góreckim z Galewic, który kwituje Stanisława Zarębę z Kalinowy i który jest synem wcześniej wspomnianego Tomasza. Prawdopodobnie Tomasz lub Kasper byli wówczas właścicielami innej części Galewic. Jest wielce prawdopodobne, że nasze rodziny znały się właśnie w tym czasie. Późniejszy kontakt obu rodzin to wiek XVIII. W aktach krzywińskich w roku 1749 pojawia się Stanisław Masłowski. Z przekazów ustnych rodziny Wąsiewiczów wynika, że przenosi się on do Krzywinia z ziemi wieluńskiej i zostaje organistą kościelnym, a następnie burmistrzem. Powody przybycia Stanisława do Krzywinia nie są nam bliżej znane. Faktem jest, że ma on bliski związek z Kalasantym Masłowskim z Osjakowa i Dębiny (patrz zakładka - Kalasanty na naszej stronie). Żona Kalasantego – Agnieszka Trzcińska była córką miecznika gostyńskiego Piotra Trzcińskiego. Być może dlatego Stanisław zawitał właśnie w okolice Gostynia. 4.II.1750r. Stanisław wziął ślub w Krzywiniu z Katarzyną Bodzewicz. W 1787r. pojawia się wzmianka o Katarzynie Góreckiej – żonie Walentego Goreckiego. Walentego nie odnajduję wcześniej w aktach krzywińskich. W późniejszym czasie Góreccy mieszają się z Masłowskimi poprzez następujące związki:

1. Ludwik Masłowski (1875-1936) syn Zygmunta i Pelagii Olszewskiej żeni się z Anną Górecką (1876-1945) córką Marcina Góreckiego i Julianny Biziel.

2. Józefa Masłowska (wzm. 1825) siostra Zygmunta, córka Ludwika Masłowskiego i Józefy Szułczyńskiej wychodzi za mąż za Tomasza Turkiewicza i z nim ma syna Antoniego Turkiewicza, z Antoniego wnuczkę Mariannę Turkiewicz (1884-1914), która jest żoną Franciszka Góreckiego (1879-1965) - syna Marcina Góreckiego i Julianny Biziel.

3. Janina Masłowska (1909-2009) - córka Jana Adolfa Masłowskiego i Jadwigi Kaczmarkowskiej oraz wnuczka Zygmunta Masłowskiego i Pelagii Olszewskiej wychodzi za mąż za Zenona Góreckiego (1907-1950) - syna Franciszka Góreckiego i Marianny Turkiewicz z Masłowskich. Małżeństwo bezpotomne.

4. Waleria Masłowska córka Zygmunta Masłowskiego i Pelagii Olszewskiej wychodzi za mąż za Władysława Góreckiego - syna Marcina Góreckiego i Julianny Biziel.



Goreccy i Maslowscy strona genealogiczna 2008 | mattmaz715@gmail.com

Powrót do treści | Wróć do menu głównego